نام درس:
برتر از کعبه
موضوع: اخلاق
هدف کلی: دانشآموزان در این درس با مقام پدر و مادر، چگونگی احترام به آنان و آثار آن آشنا میشوند.
اهداف جزیی: دانشآموزان در این درس با موارد زیر آشنا میشوند:
1. انواع نگاه و آثار آنها؛
2. آثار احترام به پدر و مادر و… ؛
3. روایتی از رسول خدا(ص) در چگونگی تأثیر دعای پدر و مادر در حق فرزندان.
هدف رفتاری: انتظار میرود دانشآموزان بعد از این درس رفتاری شایسته و مناسب با بزرگترها داشته باشند.
روشهای مناسب تدریس: توضیحی، فعال: (پرسشو پاسخ، بازی با کلمات، جدول و داستان)
رسانههای آموزشی: تابلو(تخته و گچ) و کارت
برتر از کعبه
به نام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه برنگذرد
به نام خداوند بخشنده مهربان
سلام به شما خوبان! امیدوارم سرحال با نشاط آماده اجرای برنامه باشید.
آماده هستید؟
بسیار خوب، میخواهیم در باره : (ه ـ ن ـ ر) صحبت کنیم، چی؟ هنر
راستی میتوانید چند هنر زیبا را نام ببرید؟
نقاشی، خوشنویسی، شعر، داستان.
اینها که شمردید هنر هستند، ولی منظور ما اینها نیست. آن چه مورد نظر است، هنر زندگی است.
شما باید با این سه حرف که هر کدام حرف پایانی یک کلمه است، سه کلمه دیگر درست کنید. این سه کلمه هنر زندگی را بیان میکنند.
ه: ه + نگاه یعنی هنر«نگاه»
نگاه از مهمترین عوامل مؤثر در تصمیمگیری است. چون بیشتر مسایل زندگی ما به نگاههایمان بستگی دارد. انتخاب شغل، دوست، و…
من چند نوع نگاه مینویسم. شما بگویید کدام یک از این نگاهها خوب و کدام یک بد هستند.
نگاه به قرآن خوب است.
نگاه به مناطق ویران شده در اثر سیل و زلزله خوب. چرا؟
چون نگاه به این گونه مکانها عبرتانگیز است. نگاه بیعبرت، بیخبری میآورد.
نگاه با حسرت به زندگی ثروتمندان بد است.
نگاه به عکس نامحرم و مستهجن؟ بد است. چرا؟
چون موجب میشود تا بهار عمرمان به خزان پاییز تبدیل شود و به سوی بدیها کشیده شویم.
نگاه به دانشمند خوب است. چرا ؟
چون احترام به عالم، موجب بها دادن به علم است.
ببینم قرآن در باره نگاه چه میفرماید:
من از دوستان میخواهم که قسمتی از آیه 36 اسراء را برای ما با ترجمه تلاوت کنند.
«… ٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلا؛ گوش و چشم و دل همه مورد پرسش واقع خواهند شد.»
حالا با حرف «ن» یک کلمه دیگر میسازم.
ن: ن + بیا هنر «بیان».
هنگام صحبت کردن با دیگران، به ویژه بزرگترها؛ چگونه؟
رودر رو، بله رودر رو صحبت کند و صورت خود را برنگرداند.
ر ن م، بله نرم و لطیف صحبت کند نه خشن .
ر : ر + رافت هنر «رفتار»
به نظر شما چه رفتاری هنر محسوب میشود؟
بله، رفتار مؤدبانه و اسلامی و همراه با تواضع. چون رفتار مؤدبانه روابط بین دوستان را صمیمانه و از بروز مشکلات جلوگیری میکند.
یک سؤال:
کدام نگاه، بیان و رفتار به صورت نمودار عبادت به حساب میآید؟
بله، وقتی که نگاه، گفتار و رفتار ما نسبت به بزرگتر و والدین همراه با احترام باشد.
نتیجه احترام به والدین چیست؟
آنها در حق ما دعا میکنند.
پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «دعا الوالد لولده» دعای پدر و مادر در حق فرزندشان….
برای رسیدن به ادامه کلام زیبا و دلنشین پیامبر(ص) با هم این جدول را حل میکنیم.
1. نام کدام سوره در قرآن به معنای فرمانروا است؟ ملک (6، 14 و1)
2. کدام سوره به نام پیامبران میباشد ؟ انبیاء(3، 5، 8، 11 و 10)
3. کدام کلمه به معنای دادگر و دادگستر است؟ عادل (7، 13، 4 و2)
4. به پایان هر چیز چه گفته میشود؟ ته (9 و12)
برای رسیدن به ادامه کلام رسولخدا(ص) حرف اول را مینویسیم و سه تا سه تا میشماریم.
بله، دعاء الوالد لولده کدعاء النبی لامته
کوره صداقت تأخیر قطع
سلام همکاری خوشرویی
چند کلمه شد؟ بله، 7کلمه
هفت کارت در دست دارم که روی هر کدام یک جمله نوشته شده است، ولی جای یک کلمه خالی است. دو نفر از شما بیایند و در مسابقه ما شرکت کنند.
دوستان شما باید جمله را بخوانند و جای خالی را به کمک کلمههای روی تابلو تکمیل کنند.
1. سخنانشان را…………… نکنیم.
2. بدون…………….پاسخ دهیم.
3. نسبت به آنها…………. داشته باشیم.
4. در برابر ناراحتیها زود از………… در نرویم.
5. در کارهای گروه……………….. کنیم.
6. با………………. کار دیگران را انجام دهیم.
7. در برخورد با دیگران…………… را فراموش نکنیم.
با تشکر از این عزیزان! حالا من از ایشان که بهتر جواب داد، میخواهم این قطعه شعر را برای ما بخواند.
این حدیث از مصطفی انـدر مـقام مادر است
ای پسر جنت نهان در زیر پای مادر است
گرچــه در عــالــم پدر دارد مقامی ارجمند
لیـکن افزون از پدر قدر و مقام مادر است
گر که میخواهی سعادت از کلامش سرنپیچ
رستـگاری در اطـاعــت از کلام مادر است
مــــادر دانـــا کنــــد فـــرزند دانـا تربیت
هـر که بر هر جا رسد از اهتمام مادر است
گــرمــی آغـــوش مــادر را نـدارد آفتاب
مـهربانتر دیگر از مـادر خدای مادر است
حالا خاطرهای از اثر دعای پدر برای فرزندش را برایتان نقل میکنم.
در رزمگاه بودم و خمپاره دشمن کنارم افتاد و منفجر شد. ترکشهای آن به پیکرم و به ویژه به صورتم پاشید و صورتم را پاره پاره کرد. بیهوش شدم. وقتی به هوش آمدم خود را روی تخت بیمارستان دیدم. دکترهای متخصص پس از مدتی معالجه در مورد جراحی پلاستیک صورتم گفتند که باید به خارج اعزام شوم. لذا برای معالجه به خارج از کشور اعزام شدم.
آن چه مایه تعجب دکترها شد. این بودکه همه صورتم آسیب دیده بود به جز دو چشمم. آنها علتش را نمیدانستند، ولی من به خوبی میدانستم که چرا؟! چون پدرم نابینا بود. حدود بیستسال عصاکش او بودم. پدرم برایم دعا کرد و گفت: «پسرم! امیدوارم کور و نابینا نشوی.»
دعای پدر موجب شد که در اثر انفجار خمپاره دشمن دو چشم من آسیب نبیند و سالم بماند و بینایی کافی داشته باشم .
پایان بخش برنامه حکایتی از پیامبراکرم(ص) است.
مردی از یمن برای جهاد به خدمت پیامبرj آمد. حضرت فرمود: «برگرد و از پدر و مادر خود اجازه بگیر. اگر اجازه دادند جهاد کن، ولی اگر پدر و مادرت اجازه جهاد به تو ندادند، تا میتوانی به ایشان نیکویی کن. زیرا نیکی به پدر و مادر برای تو، بعد از ایمان به خدا از همه چیزهایی که خدا به آن امر فرموده، بهتر است .»
خدایا! توفیق، مهربانی و احترام به بزرگان، به ویژه پدر و مادر را به ما عنایت بفرما.
ره توشه نوجوان-87